تغذیه در کودکان به‌خصوص سه سال اول زندگی برای رشد جسمی و ذهنی بسیار مهم است. به‌عنوان‌مثال، پروتئین‌ها نقش مهمی در رشد استخوان و ماهیچه، رشد مغز، سنتز هورمون‌ها و ایمنی دارند. همچنین گوشت حاوی مواد معدنی مهمی نظیر کلسیم، فسفر و روی است که این مواد معدنی در رشد و تقویت استخوان‌ها نقش مهمی دارند. در این مقاله به اهمیت مصرف گوشت در کودکان و نوجوانان خواهیم پرداخت.
تأثیر مصرف گوشت بر تغذیه کودکان و نوجوانان
تغذیه کودکان و نوجوانان بر اساس همان اصول تغذیه بزرگسالان اما با کمی تفاوت است.
۲-۳ سال اول زندگی کودک برای رشد جسمی و ذهنی او بسیار مهم است و در این زمینه پروتئین‌ها نقش کلیدی در عملکرد صحیح استخوان‌ها، ماهیچه‌ها، خون، پوست و هورمون‌ها دارند؛ بنابراین پروتئین حیوانی، به‌ویژه گوشت، غذای بسیار مهمی است. ۸۰ تا ۱۰۰ گرم از انواع گوشت حاوی حدود ۲۰ گرم پروتئین است که ساده‌ترین راه دریافت پروتئین بدن است. علاوه بر این، مصرف صحیح ویتامین B۱۲ برای رشد عصبی و رشد سلولی و آهن و روی برای رشد نوزادان و کودکان مهم هستند.
کودک در این دوران بیش از سایر مراحل زندگی رشد می‌کند و اگر تغذیه سالمی نداشته باشند راحت‌تر دچار بیماری شده و رشد کمتری خواهد داشت. به‌عنوان‌مثال، دقیقاً در کودکی است که می‌توانید چاقی را در بزرگسالی ادامه دهید. امروزه ثابت شده است که سلول‌های چربی در دوران کودکی تشکیل می‌شوند. اگر کودک بیش از حد غذا بخورد، تعداد بیشتری سلول چربی تولید می‌کند که در بزرگسالی تقریباً بدون تغییر باقی می‌مانند؛ بنابراین شما در معرض خطر بیشتری برای چاق شدن خواهید بود.
اهمیت مصرف گوشت برای کودکان و نوجوانان:
برخی از کمبودهای مواد مغذی، مانند کمبود آهن، ممکن است منجر به کاهش توجه و تمرکز در کودکان شود که منجر به عملکرد ضعیف در مدرسه می‌شود. اکثر مطالعاتی که ارتباط بین تغذیه و رشد را بررسی کرده‌اند، بر روی ریزمغذی‌هایی متمرکز شده‌اند که برای رشد مناسب مغز ضروری هستند، یعنی اسیدهای چرب امگا ۳، ویتامین B۱۲، اسیدفولیک، روی، آهن و ید. تمام مواد مغذی هستند که توسط مواد غذایی با منشأ حیوانی مخصوصاً گوشت تأمین می‌شود.
اهمیت دریافت ویتامین B۱۲ گوشت در کودکان:
در کودکان، ارتباط بین ویتامین B۱۲ و رشد او در دو گروه مادران با رژیم عادی و کودکان متولد شده از مادران گیاهخوار، بررسی شده است. تحقیقات ثابت کرده است که رژیم گیاهخواری می‌تواند باعث کمبود ویتامین B۱۲ شود، زیرا ویتامین B۱۲ فقط در غذاهای حیوانی یافت می‌شود. در مطالعات کودکان مبتلا به کمبود ویتامین B۱۲ ویژگی‌های بالینی و رادیولوژیکی غیرطبیعی از جمله عضلات هیپو تونیک، حرکات غیرارادی عضلات، بی‌تفاوتی، و کاهش رشد مشاهده گردیده است.
پس از درمان با ویتامین B۱۲، بهبود سریع علائم عصبی در کودکان مبتلا به این کمبودها نمایان شد، اما در بسیاری از آنها آسیب دائمی است و رشد شناختی و زبانی در طول زندگی آنها به تأخیر می‌افتد. در یک پژوهش که به‌منظور بررسی اثر بلندمدت کمبود ویتامین B۱۲ صورت گرفت مشخص شد که عملکرد شناختی نوجوانانی که تا سن شش‌سالگی از رژیم غذایی گیاهی استفاده می‌کردند، در مقایسه با آنهایی که از رژیم غذایی حاوی منابع حیوانی مانند گوشت پیروی می‌کردند، ضعیف‌تر و سطح هوش، حافظه کوتاه‌مدت و توانایی فضایی کمتری داشتند.
نقش روی (Zink) موجود در گوشت در رشد کودک:
اعتقاد بر این است که روی، یک ماده مغذی ضروری برای مغز است و نقش‌های ساختاری و عملکردی مهمی دارد. روی نقش نوروژنیک، بلوغ و مهاجرت نورون‌ها و تشکیل سیناپس‌ها را ایفا می‌کند. روی همچنین در غلظت‌های بالا در نورون‌های هیپوکامپ (که در مرکز یادگیری و حافظه نقش دارند) یافت می‌شود. مکمل روی تأثیر مثبتی بر وضعیت ایمنی نوزادان دارد و می‌تواند از نقایص مادرزادی جلوگیری کند.
نقش آهن موجود در گوشت در رشد کودک:
یکی از رایج‌ترین کمبودهای تغذیه‌ای در کشورهای درحال‌توسعه و توسعه‌یافته کمبود آهن است. آهن در چندین سیستم آنزیمی در مغز، از جمله سیستم‌هایی که در تولید انرژی، سنتز گیرنده‌های دوپامین، میلین‌سازی سلول‌های عصبی و تنظیم رشد مغز نقش دارند، مؤثر است.
برخی از محققان به طور قابل‌توجهی عملکرد پایین‌تری در مهارت‌های زبانی، مهارت‌های حرکتی ظریف و توجه در کودکان ۵ساله که سطح آهن آنها پایین‌تر بود، یافتند. تحقیقات گسترده‌ای ثابت کرده است که کمبود آهن تأثیر منفی بر عملکردهای شناختی، رفتاری و حرکتی کودکان دارد. کمبود آهن در واقع به‌وضوح با تغییرات مغزی مرتبط است.
یکی از نگران‌کننده‌ترین پیامدهای کمبود آهن در کودکان، تغییر در یادگیری است که برای آن تحقیقات بیوشیمیایی و عصبی بالینی زیادی انجام شده است تا نشان دهد چگونه کمبود آهن می‌تواند تأثیر مخربی بر یادگیری و رشد مغز داشته باشد که این تغییر می‌تواند با تغییر سطوح طبیعی هموگلوبین نیز رخ دهد.
مکمل آهن عملکردهای شناختی را بهبود می‌بخشد و گوشت، به‌ویژه گوشت گاو، آهن هِم را فراهم می‌کند، آهن هم شکلی از آهن است که ارگانیسم‌ها آن را به میزان بیشتری جذب می‌کنند و در غذاهای گیاهی یا غنی شده یافت نمی‌شود. اما اگر کمبود این ماده در اوایل زندگی اتفاق بیفتد، آسیب ممکن است جبران‌ناپذیر باشد و حتی با درمان آهن نتوان آسیب مغزی را جبران کرد.
نوزادانی که در ۹ ماهگی به طور انحصاری از شیر مادر تغذیه می‌کنند، تنها ۱۰ درصد آهن و روی موردنیاز خود را دریافت می‌کنند و درصورتی‌که در حین شیرگیری از غلات، میوه‌ها و سبزی‌ها استفاده شود، تنها ۳۰ درصد از این مواد مغذی مهم موردنیاز خود را دریافت می‌کنند. افزودن پروتئین حیوانی به رژیم غذایی از ماه ششم مؤثرترین راه برای تأمین آهن و روی موردنیاز آنهاست.
گوشت و سایر فرآورده‌های حیوانی مانند شیر، حاوی مواد مغذی مانند آهن، روی و کلسیم هستند که به‌سختی در مواد غذایی دیگر یافت شده یا حتی ممکن است به‌سادگی قابل‌جذب نباشند.
در طول چند سال اول زندگی پس از تولد، بدن نوزاد نه‌تنها در ویژگی‌های فیزیکی، بلکه در مراحل رشد نیز دستخوش تغییرات چشمگیری می‌شود؛ بنابراین، جای تعجب نیست که هر رویداد نامطلوبی که در این دوره‌ها اتفاق می‌افتد ممکن است تأثیر منفی بر رشد روانی حرکتی داشته باشد.
جمع‌بندی:
مصرف گوشت برای کودکان و نوجوانان و رشد جسمی و ذهنی آنها لازم است. گوشت‌ها منبع تغذیه‌ای هستند که فواید متعددی را برای کودکان فراهم می‌کنند. از رشد مغز گرفته تا بهبود سلامت گوارش. والدین باید به کودکان بهترین تغذیه ممکن را برای سلامتی ارائه کنند و گنجاندن منابع حیوانی در رژیم غذایی آنها یک راه ساده و مؤثر است. با اولویت‌دادن به عادات غذایی سالم، می‌توانید به کودک خود کمک کنید تا قوی، سالم و شاد رشد کند.
